Doktryna Polaków. Klasyczna filozofia polityczna w dyskursie potocznym.
Zbigniew Rau, Katarzyna M.Staszyńska, Maciej Chmieliński, Krzystof ZagórskiKsiążka prezentuje pionierską, oryginalną rekonstrukcję doktryny politycznej zbiorowego podmiotu, jakim jest społeczeństwo polskie. Stanowi ona rezultat połączenia warsztatów naukowych klasycznej filozofii politycznej i współczesnej empirycznej socjologii. Oddaje poglądy i refleksje dotyczące człowieka, społeczeństwa, własności, władzy i państwa, jakie Polacy ujawniają w szeroko zakrojonych fokusowych badaniach jakościowych i w ankietowych badaniach ilościowych. Obraz przekonań, jaki się z nich wyłania, ma charakter pluralistyczny, a jednocześnie odzwierciedla silne dążenie do harmonii w postrzeganiu, porządkowaniu i przeżywaniu świata zjawisk społecznych i politycznych. Łączy w sobie głęboko zakorzenione przesłanki konserwatywne, republikańskie, właściwe katolickiej nauce społecznej, z rozwiązaniami typowymi dla klasycznego liberalizmu i demokratycznego socjalizmu.
„Ta książka jest osadzona w aksjologii demokracji. Nas, jej autorów, łączy przekonanie, iż demokracja wymaga stałego wzbogacania w wymiarze zarówno koncepcyjnym, jak i praktyki politycznej. Bliskie jest nam założenie, że aby przetrwać, rozwijać się i spełniać pokładane w niej nadzieje, demokracja powinna między innymi zostać wzbogacona, zarówno teoretycznie, jak i praktycznie, przez ustalenie podstaw woli społeczeństwa, czyli obywateli. Podstawy te rozumiemy nie jako przekonania większości co do konkretnych kwestii w zmieniających się konstelacjach politycznych lub jako aktualne preferencje wyborcze, ani jako opinie na temat doraźnych propozycji gospodarczych (takich jak przyjęcie euro) czy obyczajowych (chociażby legalizacja związków partnerskich) – lecz jako refleksję w kwestiach zasadniczych w rozumieniu klasycznej filozofii politycznej.”
[...]
„Trzymając się możliwie najbardziej rygorystycznie wskazanej formuły czystych badań podstawowych, uznajemy, że nasza rola ogranicza się do bycia akuszerami interesującej nas doktryny. Jej autorem jest więc wyłącznie społeczeństwo polskie. To ono nadaje jej treść, a my staramy się ją zachować w najbardziej oryginalnej postaci, czuwając, by pozostawała możliwe wolna od jakichkolwiek przekształceń w wyniku naszych interpretacji. Naczelną konsekwencją takiego imperatywu badawczego jest zatem skoncentrowanie się na tym, jakie są refleksje i poglądy Polaków i – w konsekwencji – stanowcze odrzucenie pokusy dociekania, dlaczego akie właśnie są i jak różnicują polskie społeczeństwo.”
Fragmenty wprowadzenia